Materiały z konferencji "W dziką stronę" (Spała 27-28.09.2014)

Tło konferencji

Na początku lipca 2014 ODE Źródła rozpoczął realizację nowego projektu edukacyjnego "W dziką stronę", którego celem jest zachęcanie dzieci, nauczycieli, rodziców i animatorów do wypraw w przyrodę. Konferencja otwierająca była pierwszym dużym wydarzeniem projektu. Zebrała osoby zainteresowane edukacją przyrodniczą w Polsce, aby mogły wymienić się wiedzą, doświadczeniem i inspiracjami.

Zakres tematyczny

  • miejsce edukacji terenowej w edukacji dla zrównoważonego rozwoju
  • specyfika edukacji w terenie na tle stacjonarnej edukacji ekologicznej
  • znaczenie przyrodniczej edukacji terenowej dzieci i młodzieży dla zachowania różnorodności biologicznej, w tym znaczenie osobistego doświadczania przyrody w kształtowaniu postaw prośrodowiskowych
  • edukator, trener, nauczyciel - kim jest i kim powinna być osoba realizująca edukację
  • przegląd metod używanych w edukacji przyrodniczej: outdoor education, adventure education, survival, sztuka, projekty edukacyjne
  • dobre praktyki z zakresu outdoor education – przykłady z Polski i Europy
  • warsztaty praktyczne z wykorzystaniem przedstawionych metod, prowadzone przez ekspertów
  • rola instytucji wspierających w kształtowaniu edukacji terenowej (w sensie organizacyjnym, finansowym, merytorycznym, metodycznym)
  • edukacja przyrodnicza na terenach chronionych
  • prezentacja celów i planowanych działań w projekcie 'W dziką stronę'
W ramach konferencji odbyły się także praktyczne warsztaty terenowe poświęcone prezentacji metod edukacji przyrodniczej.

Podsumowanie

W konferencji wzięło udział ponad 80 osób z całej Polski. Byli wśród nich m.in. metodycy, nauczyciele, trenerzy, leśnicy, przedstawiciele organizacji pozarzadowych, kuratoriów, ośrodków doskonalenia nauczycieli, ośrodków edukacji w parkach narodowych i krajobrazowych oraz ośrodków edukacji przyrodniczo-leśnej.

Najistotniejsze wiadomości płynące z wystąpień prelegentów oraz dyskusji wszystkich zgromadzonych są następujące:

  • Istnieją różne rodzaje edukacji terenowej, edukacja przyrodnicza jest jedną z nich, jednak nierozerwalnie związana jest z edukacją przygodą, edukacją przeżyć, rozwojem osobowości i aktywnością fizyczną.

  • Dzieci zagrożone są syndromem braku natury, który negatywnie wpływa na rozwój ich psychiki.

  • Rodzice coraz bardziej boją się wypuszczać swoje dzieci z domu, przez co zaszczepiają ten strach w dzieciach, które nie chcą wychodzić na dwór.

  • Istnieją różne podstawy braku zainteresowania ochroną przyrody - strach, brak ciekawości, oddzielenie człowieka od przyrody, brak kontaktu z naturą oraz niedostrzeganie bezpośredniego wpływu przyrody na życie człowieka.

  • Do edukacji przyrodniczej możemy wykorzystać całą gamę narzędzi, również z innych dziedzin takich jak: surwiwal, inwentaryzacja przyrodnicza, geocaching, gry.

  • Pomimo użycia różnych metod uatrakcyjniających zajęcia zawsze powinniśmy mieć na uwadze wartość edukacyjną i wiedzę, którą chcemy przekazać.

  • Edukacja przyrodnicza może odbywać się poprzez codzienną swobodną zabawę w przyrodzie, obserwacje natury nawet podczas spacerów po mieście, niekoniecznie przez zorganizowane zajęcia poza miejscem zamieszkania.

  • Edukacja przyrodnicza czy terenowa nie jest czymś ekstremalnym do czego potrzebny jest specjalistyczny sprzęt oraz umiejętności, może to być również spacer po lesie.

  • Edukacja przyrodnicza jest metodą a nie celem. Celem jest skuteczna ochrona przyrody oraz wzrost świadomość przyrodniczej społeczeństwa.